Daniël van den Bos (Velp, 1952) studeerde in Utrecht, waarna hij zijn militaire diensttijd alternatief doorbracht in Nes Ammim, Israël. Daar ontwaakte zijn belangstelling voor de joodse religie, geschiedenis en cultuur. Tot zijn pensioen werkte hij als docent Recht bij opleidingen tot verpleegkundige en hulpverlener. Hij publiceerde in 2000 een roman over pesten, ‘De Binding’, in 2010 heruitgegeven met als titel ‘Weerloos’. In 2011 verscheen ‘Baggergoud’ over een tragisch aflopend goudtransport op 11 mei 1940 en hoe daarna een goudstaaf van hand tot hand gaat.

Dick van den Bos wordt in 1952 geboren in Velp, maar verhuist meteen daarna naar Arnhem waar hij zijn jeugd doorbrengt. Na de lagere Talmaschool (1964) doorloopt hij de HBS aan het Christelijk Lyceum (1970).

Wakker geroepen door de Beatles-hit ‘Paperback Writer’ (1966) begint hij te schrijven: dagboeken, brieven en korte verhalen. Zijn toekomstdroom ligt voor de hand: journalist worden. Alvast begint hij met een eigen wijkkrant: de Monnikenhuizer Krant.

Samen met 500 andere gegadigden meldt hij zich aan de poort van de School voor Journalistiek in Utrecht, maar hij wordt uitgeloot.

Na enige aarzeling kiest hij voor de rechtenstudie, toch een soort afgeleide van Nederlands. Hij wordt ondergedompeld in het volkomen geseculariseerde en linksradicale klimaat van de Utrechtse School. Het dagblad Trouw is taboe (de Volkskrant is de norm) en argumenten ontleend aan de bijbel zijn van nul en generlei waarde. Een tentamenvraag luidt: lever commentaar op de uitspraak ‘Eigendom is diefstal’.

In 1976 studeert hij af in de vakken kinderrecht en strafrecht. Zijn stages in het Huis van Bewaring in Utrecht en de Raad voor Kinderbescherming in Arnhem vormen mede zijn visie op de samenleving en op goed en kwaad. Herman Bianchi met zijn ‘Ethiek van het straffen’ is een gids voor hem. Het idee dat het strafproces moet leiden tot verzoening tussen dader en slachtoffer komt uit diens koker.

In zijn doctoraalscriptie ‘De moordenaar en wij’ concludeert hij dat de moordenaar niet bestaat. Twee van de stellingen op de laatste pagina luiden: ‘Liefde is onmenselijk’ en ‘Ga nooit met een bekende man mee’.

Kort na zijn afstuderen in 1975 vertrekt hij naar Nes Ammim in Israel. Dit is een ontwikkelingsproject dat door de regering erkend is als alternatief voor vervulling van de militaire dienstplicht in Nederland.

Tevens is het een oecumenische nederzetting, waarvan de leden afstand nemen van de ‘jodenzending’ en in plaats daarvan de dialoog zoeken met joden en later ook met moslims. De kennismaking met het jodendom, de geschiedenis en de cultuur van het Joodse volk heeft een blijvende invloed op hun levensbeschouwing. Dick verandert zijn voornaam in Daniël. Hij werkt in de rozenkassen en op kantoor en speelt gitaar ter begeleiding van de liedjes van de cabaretgroep van het dorp.

Ook treedt hij toe tot het bestuur van de nederzetting en wordt voorzitter van de ledenvergadering.

Hier leert hij openstaan voor mensen die anders geloven, anders denken, anders leven. En dat een tekst op diverse manieren geinterpreteerd kan worden, ook een bijbeltekst. Dat ontdek je door vragen te stellen aan de tekst en aan elkaar.

Terug in Nederland treedt Daniël in dienst van de interkerkelijke jeugdevangelisatiebeweging Youth for Christ. Zijn speciale missie binnen deze instelling is jongeren bewust te maken van de joodse achtergronden van het christelijk geloof en van de de christelijke wortels van het antisemitisme. In tientallen koffiebars vertoont hij de Amerikaanse documentaire over Nes Ammim van Bill Moyers.

Samen met collega’s demonstreert hij in 1981 en in 1983 tegen plaatsing van kruisraketten op Nederlands grondgebied, bedoeld als afschrikking tegenover de U.S.S.R..

In 1983 haalt hij zijn diploma van de zolder en gaat als docent recht aan het werk bij Hogeschool De Vijverberg, inmiddels de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Daar geeft hij het vak aan verpleegkundigen en hulpverleners.

Ook daar trekt hij de leerlijn vanuit Israel door: het gaat in het leven ook om gerechtigheid doen, zo handelen dat de ander tot zijn recht komt. Dat werkt niet zonder respect voor en compassie met de medemens die anders is en tegelijk is als jij. En wie helpt, zorg verleent, staat niet boven wie zorg of hulp nodig heeft. Morgen kunnen de rollen omgedraaid zijn. Niet alle problemen worden opgelost door nieuwe wetten te maken. De vraag is steeds weer: is deze oplossing rechtvaardig?

Het recht groeit mee met de ontwikkelingen in de samenleving. De verhoudingen werkgever – werknemer, man – vrouw, ouders – kinderen, docent – student, overheid – burger veranderen en dat levert een zichzelf steeds vernieuwende wetgeving op. En dat proces gaat onverminderd door. Het leerboek ‘Mens&recht’, dat Daniël schrijft, krijgt dan ook elke twee,drie jaar een nieuwe druk.

Ook treedt hij toe tot het Gereformeerde Deputaatschap voor Kerk en Israel, dat de synode adviseert, en tot de Internationale Theologische Kirchliche Kommission. Deze laatste commissie bewaakt de ideologische lijn van de (internationale) Nes Ammim-beweging.

Aan het einde van de eeuw is het verlangen naar het schrijven niet langer te onderdrukken. De thema’s dienen zich aan. Verhalen van studenten over het als kind gepest zijn komen samen met eigen herinneringen. Dit levert in 2000 zijn eerste paperback ‘De Binding’ op, waarin ook de relatie ouders – kinderen een hoofdthema is. Daarnaast worden in dit boek het strafproces en juridische vragen rond de Holocaust en incest onder de loep genomen. In die zin kan ‘De Binding’ gerust ook een ideeënroman genoemd worden.

Het ziekbed en het overlijden van de moeder van de schrijver inspireren hem tot het schrijven van ‘De vrouw en de doos’ (2006).

Een briefje gevonden in het ouderlijk huis na de dood van zijn moeder leidt tot een uitgebreide zoektocht naar de achtergronden van de gevangenisstraf van oom Piet in 1949/1950. ‘Baggergoud’ (2011) doet hiervan verslag.

In 2012 ziet hij een grafsteen, waarvan het opschrift hem niet meer loslaat. Zeven jaren hard werken leiden tot zijn nieuwste boek.

Daniël van den Bos is getrouwd en heeft drie kinderen en twee kleinkinderen.